Hoensbroekse Historie

Een herinneringsprent uit 1935

In Opgehelderd, Middenstand, Muziek, Nostalgische voorwerpen, Personen door Lieke Willems

Een herinneringsprent uit 1935

19 juli 2019

Jaren geleden struinde ik op een mooie zomerdag over een Luikse markt toen een herinneringsprent uit 1935 mijn aandacht trok. Niet zozeer om de afbeelding, want daar bestaan er legio van, maar wel om de vermelding Hoensbroek. Dat wekte mijn nieuwsgierigheid: wie was M. Boshouwers?

Bij de naam Boshouwers denk je automatisch aan Nicolaas Joseph Boshouwers, die van 1889 tot 1949 burgemeester van Hoensbroek was en ooit met zijn gezin op hoeve Lotbroek woonde. Zou M. Boshouwers misschien een kleinkind kunnen zijn?
In 1935 deden katholieke kinderen rond hun twaalfde jaar de Plechtige H. Communie. Na genealogisch onderzoek kwam voor dit communicantje eigenlijk maar één persoon van de familie Boshouwers uit Lotbroek in aanmerking, zowel qua voornaam als qua leeftijd: Mia Boshouwers.
Via een aantal omzwervingen kwam ik in contact met de toen 91-jarige zus van Mia. Zij kon mijn vermoeden inderdaad bevestigen.

Hoensbroekse Historie

Herinneringsprent aan de Plechtige H. Communie van M. Boshouwers uit Hoensbroek op 21 juli 1935. (Particuliere verzameling)

Een stukje genealogie Boshouwers

Nicolaas Joseph Boshouwers, zoon van Frans Xaverius (Frans) Boshouwers en Maria Hubertina Vaessen, geboren op 15 februari 1858 te Hoensbroek en aldaar na een kortstondige ziekte overleden op 18 juni 1932, trouwt op 9 februari 1882 te Voerendaal met
Maria Theresia Hubertina Brand, dochter van Werner Frans Joseph Brand en Anna Josepha Pluijmaekers, geboren op 8 mei 1858 te Laurensberg (Aken) en overleden op 5 mei 1926 te Hoensbroek.

Het echtpaar Boshouwers-Brand ligt begraven in Hoensbroek op het kerkhof van de Sint-Janskerk, samen met hun dochter Maria en hun zoon Antonius Lodewijk.

Het gezin Boshouwers-Brand woonde op Hoeve Lotbroek, ook Twembergen genoemd, gelegen aan de Lotbroekerweg in Hoensbroek. Deze hoeve was een leenhof van de Heren Von und Zu Hoensbroech, werd rond 1815 al gepacht door Jan Willem Boshouwers en vanaf 1855 door Frans Boshouwers, respectievelijk de grootvader en de vader van Nicolaas. Nicolaas is de laatste pachter van deze hoeve als zodanig, want in 1919 verkopen de Von und Zu Hoensbroechs de boerderij aan H.J. Hoenen.

Hoensbroekse Historie

Nicolaas Joseph Boshouwers
Deze foto is gemaakt in 1914, ter gelegenheid van zijn 25-jarig dienstjubileum als burgemeester. (Particuliere verzameling)

Hoensbroekse Historie

Hoeve Lotbroek (Particuliere verzameling)

 
Hoensbroekse Historie

Het echtpaar Boshouwers-Brand met negen van hun twaalf kinderen.
(Particuliere verzameling)

Kinderen van het echtpaar Boshouwers-Brand:

  1. Francisca Jozefa (Josephine) Boshouwers, geboren op 22 januari 1883 te Hoensbroek en overleden op 8 maart 1951 te New Plymouth, Idaho. Josephine trouwt met landbouwer Eugène à Campo (1876-1925), geboren in Hoensbroek als zoon van Jan Bernard à Campo en Maria Johanna Slangen.
    Het gezin À Campo-Slangen woont aanvankelijk in de Nieuwstraat, in de boerderij van opa Balthasar Slangen, en verhuist in maart 1881 naar boerderij Onderste Hof in Merkelbeek. Bernard is later medebegever van de Beurzenstichting Slanghen. (zie Egidius Slanghen deel 6 en 8)
    Eugene vertekt in oktober 1909 met het stoomschip ‘Vaderland’ vanuit Antwerpen naar Baker City, Oregon. Josephine volgt hem met hun vier kinderen in november 1910. Ze gaan wonen in Plymouth, Idaho.
  2. Maria Gertrudis (Maria) Boshouwers, geboren op 22 mei 1884 te Hoensbroek en aldaar overleden op 7 augustus 1907 (23 jaar oud).
  3. Maria Helena Hubertina (Mia) Boshouwers, geboren op 6 oktober 1885 te Hoensbroek en overleden op 29 november 1967 te Neerbeek. Zij heeft altijd ingewoond bij haar broer Constant (zie nr. 6).
  4. Jan Hubert (Jean) Boshouwers, slager en winkelier, geboren op 23 september 1887 te Hoensbroek en aldaar overleden op 1 juli 1969, trouwt op 30 januari 1918 te Heerlen met
    Maria Catharina Waterval (Jeanette), dochter van Gilles Hubertus Waterval en Catharina Dumoulin, geboren op 27 maart 1886 te Margraten en overleden op 29 september 1965 te Heerlen.
    Op 10 september 1918 wordt hun eerste kindje levenloos geboren. Daarna krijgen Jean en Jeanette nog vier kinderen.
  5. Francisca Wilhelmina Louisa (Louisa) Boshouwers, religieuze zuster, geboren op 3 december 1888 te Hoensbroek. Zij gaat eind januari 1915 naar de Zusters van O.L. Vrouw, Moeder van Barmhartigheid in Tilburg. Een jaar later verhuist ze naar Venlo.
    Lees ook: Een staaltje van liefdadigheid van de 'Liefdezusters'
  6. Norbert Hubert Constantinus (Constant) Boshouwers, geboren op 9 december 1890 te Hoensbroek en overleden op 3 maart 1976 te Neerbeek. Hij is van 1936 tot aan zijn overlijden pastoor van de parochie St.-Callistus/Neerbeek.
  7. Karel Hendrik Hubert (Karel) Boshouwers, landbouwer, geboren op 10 augustus 1893 te Hoensbroek en aldaar overleden op 27 september 1986, trouwt op 29 januari 1931 met Maria Juliana (Maria) Vijgen (1893-1940) uit Heerlen. Zij wonen aan de Heerlerweg 2. Na het overlijden van zijn echtgenote hertrouwt Karel met Maria Elisabeth Hubertina Jeannette Huijnen (1907-1982) uit Beek.
  8. Jan Joseph Hubert (Joseph) Boshouwers, slager, geboren op 18 februari 1895 te Hoensbroek en aldaar overleden op 9 november 1974, trouwt op 3 januari 1922 te Hoensbroek met Hubertina Maria (Tine) Eggen (1899-1984). Zij wonen in de Slakkenstraat waar zij ook de slagerij hebben.
  9. Lambert Joseph Maria Franciscus Xaverius (Lambert) Boshouwers, kloosterbroeder, geboren op 25 maart 1897 te Hoensbroek en overleden op 29 augustus 1922 te Eindhoven (25 jaar oud). Vanaf september 1908 gaat hij naar de Apostolische School Sainte Marie in Schimmert van de Montfortanen. In 1918 verhuist hij naar Oirschot waar hij twee jaar filosofie studeert en vervolgens nog vier jaar theologie. Lambert is begraven in Oirschot.
  10. Theresia Laurentia (Laura) Boshouwers, geboren op 15 oktober 1899 te Hoensbroek en overleden te Heerlen op 19 april 1956, trouwt op 6 mei 1925 te Hoensbroek met onderwijzer Nicolaas Martin Joseph (Sef) Frijns (1894-1980) uit Eijsden.
  11. Antonius Ludovicus/Lodewijk (Louis) Boshouwers, geboren op 13 juni 1901 te Hoensbroek en aldaar overleden op 1 februari 1921 (19 jaar oud).
  12. Maria Josephina Paula (Paula) Boshouwers, geboren op 4 oktober 1902 te Hoensbroek en overleden in haar woonplaats Beek op 23 maart 1994, trouwt met Arie Klomp (1895-1966). Arie is geboren in Assendelft en weduwnaar van Maartje Dikstaal (1900-1940).
 
Hoensbroekse Historie

Groepsfoto uit 1927 (Particuliere verzameling)

Zittend:
Jeanette Waterval (echtgenote van Jean Boshouwers) met hun jongste kind Sef Boshouwers (geboren 1927).
Josephine Boshouwers (dochter van burgemeester, uit Amerika op bezoek in Hoensbroek) met nichtje Wiesje Boshouwers (dochter van Jean en Jeanette).
Burgemeester N.J. Boshouwers (zijn vrouw is een jaar eerder overleden) met kleindochter Mia Boshouwers  (dochter van Jean en Jeanette).
Paula Boshouwers (dochter van burgemeester).
Tien Eggen (vrouw van slager Joseph Boshouwers) met hun tweede kind (hun oudste kindje is kort na de geboorte overleden).
Laura Boshouwers (dochter van burgemeester) met nichtje Thea Boshouwers (dochter van Jean en Jeanette).

Staand:
Maria Catharina Hubertina Brand (zus van M.Th.H. Brand en weduwe van Gerardus Albert Lodewijk Hennen).
Jean Boshouwers (man van Jeanette Waterval),
Maria Vijgen (vrouw van Karel Boshouwers).
Karel Boshouwers (zoon van burgemeester).
Joseph Boshouwers (zoon van burgemeester).
Sef Frijns (man van Laura Boshouwers).

M. Boshouwers

Mia werd geboren op 4 mei 1922 in Hoensbroek als dochter van Jean Boshouwers en Jeanette Waterval. Ze had twee zussen en een broer: Thea (1919), Wiesje (1925) en Sef (1927).

Mia’s vader – ‘op z’n Limburgs’ door iedereen Sjeng genoemd – was met Jeanette Waterval getrouwd in 1918. Zij woonden in het woon-winkelhuis aan de Heerlerweg 73 dat een jaar eerder was gebouwd. Jean en Jeanette hadden er een slagerij. In 1922 breidde Jean zijn slagerij uit en in 1937 verbouwde hij het pand. Later komt er ook een kruidenierswinkel bij.

Vanaf 1935 was Jean Boshouwers lid van de gemeenteraad, wethouder en locoburgemeester. Jean stond meer dan veertig jaar op de bres voor de belangen van de middenstanders en hij was behalve lid ook vele jaren bestuurslid van de Hoensbroekse middenstandsvereniging.

Hoensbroekse Historie

Jean (Sjeng) Boshouwers
(Particuliere verzameling)

Hoensbroekse Historie

Het woon-winkelhuis aan de Heerlerweg omstreeks 1935, vóór de verbouwing. 
(Particuliere verzameling)

Hoensbroekse Historie

Jeanette Waterval
(Particuliere verzameling)

Na de lagere school ging Mia halverwege de jaren dertig naar het Pensionaat der Ursulinen in Diepenbeek-Hasselt (B). Haar belangrijkste vakken waren Frans en pianospelen. Na haar kostschooltijd volgde ze piano- en zangles aan de muziekschool in Hoensbroek. Deze was vroeger ondergebracht in een aantal vertrekken van de oude kapelanie, maar was sinds begin april 1932 gevestigd in een nieuwbouwpand aan de Burgemeester van der Kroonstraat.
Midden in de Tweede Wereldoorlog, in augustus 1942, slaagde Mia op 20-jarige leeftijd voor het eerste gedeelte piano en theorie. De muziek zou nog een grote rol in haar leven gaan spelen.

Hoensbroekse Historie

De muziekschool in de Burgemeester van der Kroonstraat. (Collectie Rijckheyt)

Na haar kostschooltijd ging Mia muziek studeren. Ze volgde zanglessen bij Jef Somers en Leo Ketelaars. Haar oudste zus Thea werkte tot aan haar huwelijk in 1949 in de winkel van haar ouders. Toen nam Mia het werk in de kruidenierswinkel over. Haar zusje Wiesje heeft ook regelmatig in de winkel geholpen.
Toch bleef zingen voor Mia het belangrijkst en in 1952 begon ze een zesjarige studie aan het Conservatoire Royal de Musique in Luik.
Tijdens haar studietijd trad ze op als soliste in de schouwburg van Heerlen en Maastricht, in het Roxy Theater in Geleen, in Aken en bij het Heerlens kamerkoor Collegium Musicum onder leiding van Jef Somers. Ook zong ze in onder andere het gemengd operettekoor Chorale Valkenburg en het toenmalige Geleens Kamerkoor. Dit laatste ensemble, waarvan Mia vijf jaar lid is geweest, onderscheidde zich van andere koren omdat het voornamelijk uit solisten bestond.
In juli 1956 deed ze mee aan het in Luik gehouden concours Diction-déclamation pour chanteurs et chanteuses (voordrachtskunst voor zangers en zangeressen) en ontving daarvoor de eerste prijs met onderscheiding. In oktober 1957 mocht ze de tweede prijs in ontvangst nemen op het Internationaal Bel Canto Concours in Brussel. Als operazangeres (mezzosopraan) was zij een graag geziene en gehoorde gast tijdens muzikale uitvoeringen.
In juni 1958 studeerde Mia af aan het conservatorium.

In september 1963 breidde Mia’s vader de winkel aan de Heerlerweg uit waardoor het twee winkelpanden werden: nummer 109-111. Acht maanden later begon Mia een super zelfbedieningszaak in levensmiddelen annex drogisterij. Tot dan toe werkte ze naast haar zangcarrière op de administratie bij de gemeente.
Haar vijf jaar jongere broer Sef Boshouwers zette de slagerij voort.

Hoensbroekse Historie

Een artikel in 'Staatsmijnen Nieuws', nr. 16, 19 april 1963. 

Hoensbroekse Historie

De winkel vóór de verbouwing ...

Hoensbroekse Historie

... en na de verbouwing.

Hoensbroekse Historie

De zusjes Thea, Mia en Wiesje Boshouwers. Het is niet (meer) bekend wie vrouw uiterst rechts op de foto is.
(Particuliere verzameling)

Moeder Jeanette, geboren in Margraten, overleed in september 1965 op 79-jarige leeftijd. Vader Jean overleed in juli 1969 op 81-jarige leeftijd.

In 1983 werd aan de Geerstraat in Heerlen de flat ‘Op de Geer’ gebouwd. Mia ging hier in een appartement wonen nadat het ouderlijk woon-winkelhuis in Hoensbroek was verkocht.
Mia overleed in haar slaap op 4 maart 2015 op 92-jarige leeftijd. Ze ligt begraven bij haar ouders op de begraafplaats in Lotbroek aan de Heerlerweg, niet ver van haar geboortehuis vandaan.

 
Hoensbroekse Historie

Mia Boshouwers (Bidprentje)

Hoensbroekse Historie

Met dank aan W. Beckers-Boshouwers, F. Beckers en T. Valentijn.

Lees ook: Het lot van een Amerikaanse soldaat - From Hoensbroek to hell

 
Geschreven door

Lieke Willems

Ik ben gehecht aan mijn geboortegrond en altijd op zoek naar hoe het leven vroeger was. Voor mijn onderzoek maak ik dankbaar gebruik van originele archiefbronnen, geschiedkundige literatuur, de discipline genealogie en de hulpwetenschap paleografie.

Deel dit artikel

Gesprekken met W. Beckers-Boshouwers, met dank aan F. Beckers.
Rijckheyt Heerlen (RhH), Registers van de burgerlijke stand met huwelijksbijlagen van verschillende gemeenten.
RhH, 072 Gemeente Hoensbroek, Bevolkingsregisters en gezinskaartenstelsel 1830-1940. 
RhH, 072 Gemeente Hoensbroek 1800-1940, Bevolkingsregisters.
RhH, Bouwdossiers gemeente Hoensbroek 1900- 1981.
Limburger Koerier, diverse jaargangen.
Limburgs Dagblad, diverse jaargangen.