Hoensbroekse Historie

Sigarenband Staatsmijn Emma

In Nostalgische voorwerpen, Algemeen, Middenstand door Lieke Willems

Sigarenband Staatsmijn Emma

2 april 2020

In de jaren zestig van de vorige eeuw stond in vrijwel elk huishouden een pot of schaal met allerlei rookwaren op de tafel in de woonkamer. Dat werd gezien als een vorm van gastvrijheid. Tijdens familiebijeenkomsten genoot men van een hapje en een drankje en rookte daarbij een sigaartje of een sigaret. Er was niemand die daar aanstoot aan nam. Integendeel, het hoorde simpelweg bij de manier van leven.

In die tijd vereeuwigde Sigarenfabriek Derk de Vries het Centraal Proefstation van Staatsmijn Emma, die toen nog op volle toeren draaide, op een sigarenband. Deze sigarenband wordt omschreven als Hoensbroek Staatsmijn Emma. Het is nummer 16 uit de serie Zichten (reeks 8) en heeft een nogal groot formaat, namelijk 150 x 62 mm.

Hoensbroekse Historie

Hoensbroek Staatsmijn Emma - Derk de Vries Bladel. (Particuliere verzameling)

 

Derk de Vries (1867-1929)

Derk de Vries, geboren in de stad Groningen, was al sigarenmaker toen hij begin juli 1888 op bijna 21-jarige leeftijd verhuisde naar Harlingen (Fr) waar zijn geliefde Anna Houben woonde. Derk trouwde met haar en begon een jaar later een sigarenfabriek. Het echtpaar De Vries-Houben kreeg negen kinderen.
Het gezin verhuisde verschillende malen en kwam halverwege 1912 terecht in Amsterdam. Dat was hét centrum voor de inlandse tabakshandel. Van hieruit stimuleerden en begeleidden de Amsterdamse kooplieden deze handel, met name in Utrecht en Gelderland.

De handel in tabak zat de familie De Vries in het bloed. In januari 1918 richtte Derk met zijn twee oudste zonen Jan en Peter, beiden tabakshandelaren en woonachtig in Hilversum, een vennootschap op: D. de Vries & Zonen. Het doel was een tabaksfabriek in Rhenen te exploiteren en handel te drijven in uitheemse ruwe en Hollandse tabak. Derks derde zoon was ook sigarenfabrikant. Zijn jongste zoon staat vernoemd als ‘reiziger in tabak en sigaren’ en ‘sigarenkoopman’ en deed vooral zaken in Duitsland.

 
Hoensbroekse Historie

'D. de Vries en Zonen   In Tabak'  

 

Jan de Vries (1891-1952)  
Peter de Vries (1896-1981)

Jan de Vries vertrok begin 1938 met zijn gezin vanuit Hilversum naar Eindhoven, een stad waar de sigarenindustrie een zeer belangrijke plaats innam en rond 1900 niet voor niets ‘La ville fumée’ werd genoemd (vrij vertaald: de rookstad). Peter de Vries kwam ook terecht in Noord-Brabant waar de tabaksindustrie hoogtij vierde. Hij woonde net als zijn broer Jan in Hilversum en verhuisde in maart 1926 naar Eersel (NB). Vier maanden later begon zijn vader er een sigarenfabriek Firma Derk de Vries. Vader Derk, destijds woonachtig in Rotterdam, was de eigenaar en zoon Peter gevolmachtigde. In september 1927 werd het bedrijf omgezet in een naamloze vennootschap met Peter als directeur en Jan als commissaris (tot halverwege 1931). De naam veranderde in N.V. Tabak en Sigarenfabriek. Twee maanden later verhuisde de sigarenmakerij naar Bladel, een paar kilometer westelijker. In oktober 1928 ging Peter er met zijn gezin ook wonen. Een half jaar later overlijdt zijn vader.

 

Sigarenfabriek in Bladel

Door de groeiende vraag naar De Vries’ sigaren werd de sigarenmakerij in Bladel, die bestond uit een aantal ‘hokken’, in 1933 verruild voor een nieuw gebouwde en voor die tijd zeer modern ingerichte fabriek aan de Sniederslaan. Er werkten toen al 120 arbeiders en dat aantal liep snel op tot zo’n 250.

 
Hoensbroekse Historie

Sigarenfabriek 'Derk de Vries' aan de Sniederslaan in Bladel.

De productie was niet gering. Per week werden 330.000 cigarillos (kleine, dunne sigaartjes) vervaardigd en daarbij nog eens rond de 30.000 handwerksigaren van groter formaat. Aanvankelijk hadden de sigaren nog geen uniforme merknaam. Pas na de Tweede Wereldoorlog kwam het hele assortiment op de markt onder de naam Derk de Vries.

Deze sigarenfabriek, die steeds overging van vader op zoon, had meer dan een halve eeuw een belangrijke schakel gevormd in de zogenoemde ‘sigarenstraat’ die van Eindhoven tot Turnhout (B) liep. Door de toenemende concurrentie was het niet altijd makkelijk geweest om het familiebedrijf overeind te houden en in 1980 was een definitieve sluiting van de fabriek als gevolg van faillissement onontkoombaar.

Hoensbroekse Historie
Geschreven door

Lieke Willems

Ik ben gehecht aan mijn geboortegrond en altijd op zoek naar hoe het leven vroeger was. Voor mijn onderzoek maak ik dankbaar gebruik van originele archiefbronnen, geschiedkundige literatuur, de discipline genealogie en de hulpwetenschap paleografie.

Deel dit artikel

Registers van de Burgerlijke Stand van Groningen, Harlingen, Bolsward, Hilversum.
Bevolkingsregisters van Harlingen, Leeuwarden, Amsterdam, Rotterdam, Eindhoven, Eersel en Bladel.
Nederlandsche Staatscourant, 18-2-1918.
De Zuid-Willemsvaart, 24-7-1926, 3-9-1927, 5-11-1927. Eindhovensch Dagblad, 7-7-1931.
Provinciale Noordbrabantsche en ‘s-Hertogenbossche Courant, 10-4-1933.
Nieuwe Tilburgsche Courant, 7-10-1933.
https://www.justlanded.com/english/Netherlands/Forums/Language/nesecito-aprender-el-idioma-holandes-soi-cubana/puedes-traducirme-esto-al-espanol