Het testament

In september 1874 trouwt de dan 53-jarige Egidius Slanghen met de bijna 21 jaar jongere modemaakster Netta Franck. Zij is geboren in Schaesberg en woonachtig te Heerlen. Na het huwelijk trekt zij bij hem in. Het huwelijk blijft kinderloos.
Dat Egidius tot de notabelen behoort, de voorname burgers, is goed te zien aan de trouwgetuigen die bij het burgerlijk huwelijk aanwezig zijn. Zij worden omschreven als ‘vrienden van het bruidspaar’: apotheker Peter Jozef de Hesselle, hotelhouder Herman Jozef Hubert Cloot, postdirecteur Jonkheer Augustus Jozef Lodewijk van Sasse van Ysselt en hoofdonderwijzer Jan Jacob Eijck, alle vier wonend in Heerlen.

Nalatenschap

Op 3 oktober 1882 laat Egidius Slanghen, die al enige tijd ziek is, zijn uiterste wilsbeschikking vastleggen. Een dag later laat hij in zijn woonhuis zijn testament opmaken door notaris G.C. Cremers, waarmee hij de uiterste wilsbeschikking van de vorige dag ongeldig verklaart. In dit laatste testament van 4 oktober laat hij onder andere aan zijn wettelijke erfgenamen een bouwland, hooiland en weiland na, alsook zijn woonhuis met tuin en boomgaard in de Nieuwstraat.

De ‘kerkfabriek van Hoensbroeck’ erft vier bouwlanden, een gedeelte tuin, een gedeelte weiland en twee huizen met bijbehorende tuinen, weiland en hooiland. Hij vermeldt erbij dat hij zijn weduwe het levenslang vruchtgebuik van zijn nalatenschap verleent. Dat houdt in dat zij zijn nalatenschap mag gebruiken, inclusief de uit het gebruik voortvloeiende opbrengsten.

Egidius Slanghen overlijdt acht dagen later op 12 oktober 1882. In het overlijdensbericht van burgemeester Slanghen in de Limburger Koerier van 14 oktober 1882 staat het volgende:
'Slanghen was een knap en waardig burgemeester. Een helder hoofd parende aan een degelijk karakter en Hoensbroeker met hart en ziel, was hij de aangewezen man voor die gewichtige betrekking. Langer dan een kwart eeuw stond hij aan het hoofd der gemeente, en al dien tijd besteedde hij zijne beste krachten aan hare belangen. Het
gemeentebestuur zocht en vond in hem een verstandigen raadsman, een bekwamen leider. In den gemeenteraad woog de stem des burgemeesters meer dan eene gewone; zijn oordeel was daar van overwegenden invloed. De vruchten dezer samenwerking bleven niet achterwege.
Het tijdperk van zijn bestuur is gekenmerkt door vooruitgang in vele opzichten. Wegen en straten werden best geregeld en de belastingen der gemeente zoo verdeeld dat de bewoners zich niet al te veel gedrukt voelden.
‘t Onderwijs genoot zijne beste zorgen; toen het oude schoolgebouw niet meer voldeed aan de eischen des tijds, werden nieuwe lokalen gebouwd, die door bouwtrant en schilderachtige ligging voorzeker een sieraad van het dorp zijn.'

Slanghen laat een aanzienlijk vermogen na. Hierdoor heeft zijn weduwe een onbekommerd bestaan kunnen leiden. In oktober 1887 verhuist zij naar Roermond en twee jaar later naar Kerkrade waar zij in juni 1894 op 52-jarige leeftijd overlijdt in het Elisabethstift, een klooster waar de zusters Elisabethinnen zich in 1877 vestigden en dat naderhand een verzorgingstehuis werd.
Het huis in de Nieuwstraat wordt na het overlijden van weduwe Slanghen in 1895 verkocht.

Verder wenst Egidius een jaardienst waarin hij herdacht wil worden en waarbij aan de armen van Hoensbroek 180 kg rogge moet worden uitgedeeld. Deze 'gestichte jaardienst' wordt elk jaar gehouden en er is ook inderdaad rogge uitgedeeld, maar vanaf 1920 besluit de pastoor om dit te vervangen door een geldbedrag van 18 gulden. Jammer genoeg is aan deze traditie een einde gekomen. In 1940 wordt nog een gedenkdienst voor Egidius opgedragen. Daarna loopt het spoor dood.

Het graf van burgemeester Slanghen

Egidius Slanghen heeft in zijn testament ook zijn wens betreffende zijn graf laten vastleggen. Hij laat aan ‘de kerkfabriek van Hoensbroek’ een omgekapte eik na die zich bevindt in het weiland genaamd de Kriegersweide, bedoeld om ‘[...] een grafkelder te doen bouwen langs den kerktoren op het Kerkhof te Hoensbroek ter zijde van de straat [...]’. Dit is het kerkhof bij de kleine St. Janskerk aan de kant van de Hoofdstraat tegenover zijn ouderlijk huis. De grote St. Janskerk wordt immers pas in 1905 gebouwd.
De Kriegersweide lag aan het einde van de boomgaard achter het woonhuis van Slanghen met een zijde aan de Kriegersstraat, de huidige Mgr. Lebouillestraat. Deze weide werd later aangeduid als ‘Achter den Ouden Hof’ en lag achter (boerderij) de Aldenhof waar tegenwoordig het politiebureau ligt.

Slanghen wil graag dat binnen een jaar na zijn overlijdensdag op zijn graf een staande blauwe steen met een marmeren plaat met daarop de gebruikelijke opschriften wordt geplaatst tegen de muur van de kerktoren. Ook dit heeft hij in zijn laatste wilsbeschikking laten vastleggen. Of ooit aan deze wens van de burgemeester is voldaan?

Wanneer we een foto van het kleine kerkje van omstreeks 1900 wat nauwkeuriger bekijken, dan zien we tegen de kerktoren een boom met daaromheen een hek. Na de restauratie tien jaar later zijn het hek en de boom weggehaald en komt er inderdaad een staande steen met een kruis erop tevoorschijn, maar of het de grafkelder van Slanghen is?
We zijn er vrijwel zeker van, gezien de plaatsaanduiding in zijn testament.

In de zomer van 2015 is door de plaatselijke heemkundevereniging ter ere van de burgemeester een gietijzeren kruis voorzien van een metalen gedenkplaatje geplaatst bij het kleine kerkje. Het is helaas allerminst een grafmonument naar de voorstelling van Slanghen zoals hij heeft beschreven in zijn testament, maar toch.

Het grafkruis is dan wel tegen de kerktoren van het kleine kerkje aan de kant van de Hoofdstraat tegenover zijn ouderlijk huis geplaatst, echter niet óp maar náást de plek van Slangen's graf. Het grafmonument is lang geleden al verwijderd, maar er zijn nu toch nog steeds duidelijke resten op de muur te zien van het stenen kruis dat ertegenaan heeft gestaan.

De herinnering aan deze burgemeester is overigens al veel eerder vastgelegd in de straatnaam Slanghenstraat. Op 2 juni 1921 legde het gemeentebestuur van Hoensbroek de naamgeving van alle straten officieel vast. Op 18 september 1959 veranderde de naam Slanghenstraat in Burgemeester Slanghenstraat. Daarmee heeft Hoensbroek een blijvend aandenken gekregen aan die uitzonderlijke man die ooit burgemeester van Hoensbroek was.

Wordt vervolgd.

Lees verder: deel 6 – Beurzenstichting Egidius Slanghen -1-